ارزیابی اثر روغن های گیاهی بر کشش سطحی، مقاومت به باران شویی و تجزیه نوری علف کش ستوکسیدیم در کنترل یولاف وحشی (.avena ludoviciana durieu)

امروزه یکی از اجزای بسیار مهم تولید در اکوسیستم های زراعی علف کش ها می باشند. با توجه به افزایش جمعیت و در نتیجه افزایش نیاز به تولید غذا به نظر می رسد وابستگی به این ترکیبات در آینده افزایش می یابد. بهینه سازی کارایی علف کش ها می تواند ضامن تولید غذا و کاهش اثرات زیست محیطی مخرب ناشی از کاربرد آنها باشد. به منظور بررسی جنبه های مختلف کاربرد روغن های گیاهی به عنوان ماده افزودنی شش طرح آزمایشی به ترتیب جهت بررسی اثر روغن های گیاهی بر کارایی کنترلی ستوکسیدیم، کشش سطحی آب مقطر و محلول ستوکسیدیم، مقاومت به باران شویی، تجزیه نوری بر روی سطح برگ، تجزیه نوری محلول آبی ستوکسیدیم و تغییر فلورسنس کلروفیل در سال های 1390 تا 1392 در پارک علم و فناوری مشهد، گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و پژوهشکده بوعلی انجام شد. نتایج نشان داد که روغن های منداب، زیتون، سویا، ذرت، آفتابگردان، کلزا، کنجد، کرچک و پنبه دانه به ترتیب 03/4، 46/3، 15/3، 93/2، 75/2، 08/2، 98/1، 79/1 و 25/1 برابر کارایی ستوکسیدیم را در مقایسه با تیمار بدون روغن افزایش دادند. کاربرد روغن های گیاهی به استثنای روغن کرچک منجر به کاهش کشش سطحی آب مقطر شد. در حالی که نتایج تاثیر روغن های گیاهی بر کشش سطحی محلول علف کش ستوکسیدیم نشان داد که تمامی تیمارها به طور معنی داری موجب کاهش کشش سطحی شدند. تمامی روغن ها باعث بهبود مقاومت به باران شویی شدند. اثر روغن های گیاهی تا تیمار بارندگی 60 دقیقه پس از کاربرد علف کش دارای اختلاف معنی داری بودند در حالی که تیمارهای بارندگی 120 و 240 دقیقه پس از کاربرد اختلاف معنی داری با تیمارهای بدون بارندگی نداشتند. نتایج آزمایش تجزیه نوری بر روی سطح برگ نشان داد که تمامی روغن ها باعث کاهش تجزیه نوری شدند. اثر روغن های گیاهی تا تیمار نور شبیه سازی شده 60 دقیقه پس از کاربرد علف کش دارای اختلاف معنی داری بودند در حالی که تیمارهای نور شبیه سازی شده 120 و 240 دقیقه پس از کاربرد اختلاف معنی داری با تیمارهای بدون نور نداشتند. نتایج آزمایش تجزیه نوری محلول ستوکسیدیم در حضور روغن های گیاهی نشان داد که روغن های منداب، زیتون، سویا، ذرت، آفتابگردان، کلزا و کنجد تجزیه ستوکسیدیم را به ترتیب 74/4، 38/2، 81/1، 75/1، 52/1، 28/1 و 11/1 برابر افزایش داده و روغن های کرچک و پنبه دانه تجزیه ستوکسیدیم را به ترتیب 39/1 و 18/1 برابر افزایش دادند. از این رو به نظر می رسد کاربرد روغن های گیاهی از یک سو باعث افزایش کارایی کنترلی ستوکسیدیم شده و از سوی دیگر منجر به افزایش تجزیه ستوکسیدیم در محیط می شود. نتایج آزمایش فلورسنس کلروفیل نشان داد که حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم دو (fv/fm)، تغییرات نسبی فلورسنس در مرحلهj (fvj) و مساحت بین منحنی کاتسکی و fm (area) 11 روز پس از پاشش علف کش ستوکسیدیم در تمامی تیمارهای مورد بررسی کاهش یافت. کلید واژه ها: تجزیه نوری، روغن های گیاهی، ستوکسیدیم، فلورسنس کلروفیل، مقاومت به باران شویی.